เวลาพูดถึงบริษัทที่มีหนี้เยอะ หลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องไม่ดี เพราะหนี้มักถูกเชื่อมโยงกับความเสี่ยงทางการเงิน แต่ในโลกของการลงทุน ไม่ใช่ทุกบริษัทที่มีหนี้สูงจะเป็นบริษัทที่แย่เสมอไป จริงๆ แล้ว มีบริษัทจำนวนไม่น้อยที่แม้จะมีภาระหนี้มาก แต่กลับเป็นโอกาสการลงทุนที่ดี
หนี้เยอะ = แย่ เสมอไปหรือไม่?
หนี้สินเป็นเครื่องมือที่หลายบริษัทใช้เพื่อขยายธุรกิจ เราจะเห็นว่าบริษัทขนาดใหญ่จำนวนมาก เลือกใช้การกู้ยืมเพื่อเพิ่มศักยภาพในการทำกำไร
แต่คำถามสำคัญคือ บริษัทนั้นๆ จัดการหนี้อย่างไร?
1) บริษัทที่ดี ต้องมีความสามารถในการชำระหนี้
หากบริษัทมีหนี้สูง สิ่งที่ต้องดูคือความสามารถในการจ่ายหนี้ ยกตัวอย่างเช่น
➡️ อัตราส่วนหนี้สินต่อทุน (Debt to Equity Ratio, D/E) ถ้าสูง อาจดูเสี่ยง แต่สำหรับธุรกิจบางกลุ่ม ก็อาจเป็นเรื่องปกติ เช่น กลุ่มธนาคารหรืออสังหาริมทรัพย์ที่ต้องใช้เงินลงทุนมาก
➡️ อัตราส่วนความสามารถชำระดอกเบี้ย (Interest Coverage Ratio) มีค่าสูง
นั่นคือ แม้จะมีหนี้มาก ก็ควรจะมีกระแสเงินสดจากการดำเนินงานเป็นบวก เพราะนั่นหมายถึงธุรกิจสร้างรายได้จริง ไม่ได้พึ่งการกู้ยืมเพียงอย่างเดียว
2) หนี้ถูกใช้เพื่อการลงทุน ไม่ใช่แค่การอยู่รอด
การกู้เงินไม่ใช่เรื่องผิด ถ้าเงินกู้นั้นถูกนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ เช่น
➡️ ขยายโรงงาน เพิ่มกำลังการผลิต
➡️ ลงทุนในเทคโนโลยี หรือซื้อกิจการเพื่อเพิ่มศักยภาพธุรกิจ
➡️ ลงทุนในโครงการที่จะให้ผลตอบแทนสูงในอนาคต
หากหนี้เพิ่มขึ้นเพราะลงทุนเพื่อการเติบโต ถือเป็นสัญญาณที่ดี ต่างจากบริษัทที่กู้เงินมาเพื่อหมุนเวียนแก้ปัญหาทางการเงินระยะสั้น
3) อัตรากำไรสูง และธุรกิจมีความได้เปรียบทางการแข่งขัน
บางอุตสาหกรรม เช่น เทคโนโลยี หรือสุขภาพ แม้อาจมีหนี้สูง แต่ถ้าสามารถรักษาอัตรากำไรที่ดี และมีความได้เปรียบเหนือคู่แข่ง นักลงทุนบางท่าน อาจมองว่ายังเป็นบริษัทที่น่าสนใจ เช่น
➡️ อัตรากำไรขั้นต้น (Gross Profit Margin) สูง แสดงว่ามีต้นทุนที่แข่งขันได้ เมื่อเทียบกับคู่แข่ง
➡️ อัตราผลตอบแทนจากการลงทุน (ROE, ROA) มีค่าสูง
4) สภาพคล่องดี และกระแสเงินสดแข็งแกร่ง
บริษัทที่ดี ควรมีสภาพคล่องทางการเงิน หมายความว่า สามารถชำระหนี้ระยะสั้นได้ โดยไม่ต้องกู้เพิ่มหรือขายสินทรัพย์ที่มี เช่น
➡️ Current Ratio และ Quick Ratio ควรสูงกว่า 1
➡️ กระแสเงินสดอิสระ (Free Cash Flow, FCF) ควรเป็นบวก
นั่นก็คือ บริษัทที่สามารถสร้างเงินสดได้มากกว่าหนี้ที่ต้องจ่าย โอกาสผิดนัดชำระหนี้ก็น่าจะน้อยลง
เพราะฉะนั้น หนี้เยอะจะไม่ใช่ปัญหา ถ้าบริหารเป็น
คราวหน้าถ้าเห็นบริษัทที่หนี้เยอะ อย่าเพิ่งรีบตัดสินใจ ลองวิเคราะห์ปัจจัยเหล่านี้ก่อน แล้วคุณอาจเจอบริษัทที่น่าสนใจซ่อนอยู่ก็ได้
